Wednesday 9 January 2013

Gawai Mangkung Tiang


Selamat betemu baru bala menyadi,nyadi iaka udah aku bisi ngelansa nama kebuah kitai iban nemu Berumah Panjai. Nyadi utai iaka deka dipejurai ke aku dibaruh tok mega bisi kait ia enggau pengawa kitai iaka berumah,ianya pengawa iaka dikumbai kitai Gawai Mangkung Tiang.
Nyadi enti rumah baru nya udah chukup tegap serta manah, orang ke empu iya lalu deka niri ka gawai niat ke dikumbai Gawai Pangkong Tiang. Kabuah orang niri ka Gawai nya, laban orang ke empu rumah nya beniat ka dir betuah-belimpah bulih reta, bulih tengkira, bulih pengeraja ari tulong Anda Mara Raja Tuah. Apin gawai nyadi, lelaki dua iko enggau indu dua iko dulu kena pilih. Indu dua iko nya ngaga piring enggau lalu malut tiang ngena kain ditenun ari benang mas, tauka pua kumbu, sareta lalu ngeminyak tiang nya enggau minyak kepayang. Nyadi lelaki dua iko nya lalu diasoh tama ka dalam serayong pua ke diserayong ka ba tiang. Seduai lalu dudok dalam serayong pua nya. Siko ari seduai iya mai asi pulut kena malu pangan iya ke lalu bejako munyi tu: 
“Akai ! nama nuan tak malu aku enggau nadai pengalah, nadai kabuah?”
Saut orang ti malu: “Iya ga laban nuan enda nemu ngulih ka reta, ka pengeraja !!!!”
Orang ti kena palu lalu nyaut, “Ni aku nemu ngulih ka utai nya, Kita nadai mesu, nadai ngadu. Kita nadai ngasoh, nadai nyurok. Kitai nadai madah, nadai nunggah. Kita nadai nyamai, nadai meri makai.”
Orang ke malu lalu bejako, “Tu meh kami meri nuan makai kenyang, makai lantang, awak ka nuan tau nulong, tau nyukong.”
Saut orang ka dipadu,”Enti kita udah meri kami makai, nya baru kita ila bulih penyenang, bulih pengelantang. Bulih utai gerah, bulih utai mudah, besai rita, besai nama.”
  Baka gawai bukai mega, leboh lemambang ke diambi mengap ka Gawai Pangkong Tiang datai di menalan luar rumah, sida lalu dialu ka tuai gawai enggau ading enggau piring, enggau tuak enggau arak, enggau babi serta basa bukai ti bisi. Enti lemambang bisi burong, leboh tu ga orang ngadu ka ai burong nya. Tembu nyabut sida di tanah, orang ke tuai gawai dulu nyan menira lalu ditangkan ka orang ti mai piring. Sida lalu ditunda udi bala lemambang ke mengap mansang niki ka rumah. Genteran Leka Pengap Gawai Pangkong Tiang leboh Lemambang niki ka rumah orang ke begawai:
  • Ngerara menoa orang ke begawai.
  • Ngerara utai sabelah kaki tangga.
  • Ngerara rumah.
  • Ngerara tangga.
  • Lemambang bejalai niti tempuan.
  • Lemambang bejalai nengah ruai.
 Malam nya, udah tembu pengawa bukai, nya baru lemambang ngerja pengawa ngerandang jalai nitih ka genteran baka tu:
  • Ngerandang jalai.
  • Ngerembang tanah endor berumah.
  • Ngeluntang tiang.
  • Madah ka rumah tembu.
  • Ngerara rumah deka begawai.
  • Ngading iyang lemambang.
  • Nyerayong pandong.
  • Lemambang bebai angkat mengap niti rumah.
 Kejang lemambang deka angkat mengap niti rumah, tuai sida iya dulu miau pandong ngena kain belachu ngelingi nya tiga kali, awak ka pandong nya angkat nganu orang. Tembu nya baru sida angkat mengap gawai niti rumah nitih ka genteran baka tu:
  • Pun pengap meri basa ngagai mensia maioh.
  • Beranchau tikai.
  • Betanggong baku.
  • Betibak ubat enda layu.
  • Ngerintai tuai Iban.
  • Ngerintai tuai laut.
  • Ngerintai tuai orang Panggau Libau enggau orang Gellong.
  • Sempurai meda ka pemaioh pengabang.
  • Ngiga orang diasoh ngambi Anda Mara ngabang.
  • Bujang Nendak diasoh ngambi ngabang, lalu nanya indai iya.
  • Indai Bujang Nendak nyaut tanya anak iya.
  • Bujang Nendak seduai Burong Malam begari.
  • Bujang Nendak seduai Burong Malam ngejang ka panggau.
  • Bujang Nendak seduai Burong Malam diperansang ambai.
  • Bujang Nendak seduai Burong Malam mupok bejalai.
  • Datai ba rumah Manang Kenyali.
  • Datai ba menoa Bunsu Ribut.
  • Bujang Nendak nanya bini Antu Ribut, Endu Keretau Rambu Mas, Endu Saladang Taiya Kapas.
  • Antu Ribut nanya ka rita Bujang Nendak seduai Burong Malam.
  • Bujang Nendak ngajar Bunsu Ribut.
  • Bunsu Ribut ngajar Bujang Nendak.
  • Bunsu Ribut bepuput ngambi ngabang.
  • Pusai ninga gu pangka ribut.
  • Pusai lari lalu luput.
  • Pusai ngeleda.
  • Pusai madah ka diri enda bula.
  • Bini Raja Sempulang Gana chelap bulu.
  • Ribut muput ka rumah Sempulang Gana.
  • Bini Sempulang Gana nilik.
  • Ribut muput nalih ari bilik.
  • Bekumbai ambai.
  • Anak Dara Sempulang Gana enggai enggau ngabang.
  • Ngaga tutong.
  • Ngiga utai ka kulit tutong.
  • Nyanggit kulit tutong.
  • Ngiga orang tau mangkong tutong.
  • Anda Mara ngerara nyawa tutong.
  • Anda Mara nerupong.
  • Bala Anda Mara bebai nurun ngabang.
  • Anda Mara nginjau layar.
  • Bala Anda Mara bebantai barang.
  • Bala Anda Mara ngambu endor dudok dalam perau.
  • Bala Anda Mara bekejang belayar.
  • Menoa Raja Tandok.
  • Menoa Endu Dara Kelinah.
  • Menoa Tajau.
  • Manggai ba menoa Gemala.
  • Manggai ba menoa Intan.
  • Manggai ba Batu Besi.
  • Manggai ba menoa Temaga.
  • Manggai ba menoa Besi.
  • Manggai ba menoa Bangkang.
  • Manggai ba menoa Rachun.
  • Rumah Raja Sempulang Gana.
  • Anda Mara nanya ka berita.
  • Anak Anda Mara enggai ngabang.
  • Betanya ka endor ngiga pengaroh.
  • Ngiga pengaroh ngagai aki Nendak.
  • Menoa Kelabu Papau Nyenabong.
  • Menoa Beragai.
  • Menoa Pangkas (Kutok).
  • Menoa Embuas.
  • Menoa Ketupong.
  • Menoa Kunding (Burong Malam).
  • Anda Mara ngiga akal.
  • Menoa Ini Andan.
  • Anda Mara nepok Ini Andan.
  • Anda Mara ngasoh Ini Andan ngurong manok.
  • Ini Andan ngumbai manok iya.
  • Anda Mara mulai ka diri ari langit.
  • Menoa Bunsu Bintang Banyak.
  • Menoa Bintang Tiga.
  • Menoa Ulop Ensilup Remang.
  • Menoa Bulan.
  • Menoa Matahari.
  • Menoa Ngitar.
  • Menoa Raja Durong Tuai.
  • Menoa Raja Jembu.
  • Menoa Che nuda Chenanum Tuai.
  • Menoa Bhiku Bunsu Petara.
  • Menoa Raja Selampandai.
  • Menoa Pengaroh.
  • Datai ba pintu langit.
  • Ngerara rampa menoa.
  • Menoa Ingkat.
  • Anda Mara ngerara kebun Raja Sempulang Gana.
  • Pendai Raja Sempulang Gana.
  • Nanya ka berita.
  • Bebai nurun ngabang.
  • Ngua.
  • Wa tiang rumah.
  • Betangkan nurun ngabang.
  • Nurun mansang ngabang.
  • Menoa Laut.
  • Menoa Manang Ayang.
  • Menoa Pedang Kedemi.
  • Menoa Manang Menani.
  • Kendi Aji (Jalai Simpang Tujoh).
  • Menoa Durong Biak.
  • Menoa Bunsu Petara.
  • Menoa Burong Kejira.
  • Menoa Rengguang.
  • Pendai orang ke begawai.
  • Mandi – Lelaki.
  • Mandi – Indu.
  • Begari – Lelaki.
  • Begari – Indu.
  • Ninggal ka gari.
  • Bala Anda Mara niki ka rumah.
  • Orang di rumah ngerara bala Anda Mara.
  • Bala Anda Mara berengkah dudok.
  • Nanya ka berita Anda Mara.
  • Nenjang lelaki pun gawai.
  • Nenjang indu pun gawai.
  • Nenjang Indu Dara.
  • Ninggal ka ubat.
  • Minta Sabang ubat.
  • Betumi.
  • Mulai ka bala raban Petara.
  • Mulai ka samengat Lemambang Antu.
  • Mulai ka samengat Lemambang ke mengap.

No comments:

Post a Comment